Luyện nói: Thuyết minh về một thứ đồ dùng
Hướng dẫn
Đề bài: Thuyết minh về Kính đeo mắt.
1. Yêu cầu
– Trình bày được cấu tạo của kính đeo mắt.
– Tác dụng của kính.
– Cách bảo quản, giữ gìn.
2. Quan sát và tìm hiểu
– Hình dáng
+ Hình dáng chung của kính: phẳng, vếch, cong, quặp.
+ Hình dáng của mắt kính: tròn, bầu dục, ô van.
+ Gọng kính: bản to, bản nhỏ, thanh, mảnh.
– Màu sắc
+ Mắt kính: trắng, nâu, ghi, xanh.
+ Gọng kính: trắng, xám, nâu.
– Chất liệu
+ Mắt kính: mi ca, kính.
+ Gọng kính: đồi mồi, i-nốc, sắt, nhựa.
– Các loại kính
+ Kính râm.
+ Kính lão.
+ Kính cận.
+ Kính bảo hộ lao động.
+ Các loại kính chuyên dụng khác.
– Cách bảo quản
+ Đựng trong hộp trong bao để tránh xây xước, làm mất vẻ đẹp tự nhiên của kính.
+ Không để mặt kính sát xuống mặt bàn, mặt ghế để tránh xây xước, làm mờ mặt kính.
+ Không tì mạnh lên kính hoặc làm rơi.
+ Tránh hơi nước làm ố, làm mờ mặt kính.
– Tác dụng
+ Kính râm chắn bụi, chắn gió bảo vệ đôi mắt của con người.
+ Kính cận, kính lão giúp đọc sách, báo rõ chữ.
+ Kính có thể là đồ trang sức làm tôn vẻ đẹp của khuôn mặt.
3. Lập dàn ý và nói – viết bài
– Dàn ý đủ ba phần
+ Mở bài
Giới thiệu đối tượng thuyết minh Kính đeo mắt.
+ Thân bài
(Các ý trong phần quan sát và tìm hiểu.)
+ Kết bài
Có thể dùng các ý trong phần nói về tác dụng của kính đeo mắt để kết thúc bài nói, bài viết.
– Dự kiến phương pháp thuyết minh sẽ sử dụng
+ Định nghĩa, giải thích
+ So sánh
+ Ví dụ, số liệu
Đề bài: Thuyết minh về Cây bút bi.
1. Yêu cầu
– Trình bày được cấu tạo của cây bút bi.
– Tác dụng của cây bút.
– Cách bảo quản, giữ gìn cây bút.
2. Quan sát và tìm hiểu
– Hình dáng: chỉ rõ hình dáng chung và hình dáng của từng bộ phận.
+ Chung của cả cây bút.
+ Nắp bút.
+ Thân bút.
+ Đầu bút, ruột bút.
– Màu sắc của từng hộ phận:
+ Nắp bút.
+ Thân bút.
+ Mực bút.
– Cấu tạo chung của bút và của từng bộ phận:
+ Nắp bút.
+ Thân bút.
+ Đầu bút.
+ Ruột bút.
– Cách hảo quản
+ Luôn đậy nắp bút cho bi khỏi hỏng.
+ Không ấn mạnh đầu bút xuống vật rắn.
+ Để nơi khô ráo cho mực không hỏng, chảy, hoặc khô.
– Công dụng của các loại hút:
+ Bút bi với các loại màu, dùng để viết giấy bình thường: phục vụ cho học sinh, cho những người cần ghi chép nhiều, cho văn phòng các cơ quan,…
+ Bút bi với các loại màu, dùng để viết lên giấy trong dùng cho máy chiếu, máy phóng.
3. Lập dàn ý và nói – viết bài
– Dàn ý đủ ba phần
+ Mở bài
Giới thiệu đối tượng thuyết minh Cây bút bi.
+ Thân bài
(Các ý trong phần quan sát và tìm hiểu.)
+ Kết bài
Có thể dùng các ý trong phần nói về tác dụng của bút bi để kết thúc bài nói, bài viết.
– Dự kiến phương pháp thuyết minh sẽ sử dụng
+ Định nghĩa, giải thích
+ So sánh
+ Ví dụ, số liệu.
Đề bài: Thuyết minh về Chiếc nón lá Việt Nam.
1. Yêu cầu
– Trình bày được cấu tạo của chiếc nón lá Việt Nam.
– Tác dụng của chiếc nón lá.
– Cách bảo quản, giữ gìn chiếc nón lá.
2. Quan sát và tìm hiểu
– Hình dáng
+ Hình dáng chung của nón, nhiều kiểu loại rất khác nhau: hơi xiên, hơi vát, hơi đứng.
+ Kích cỡ của nón: cao thấp, to nhỏ, rộng hẹp rất đa dạng.
– Màu sắc
+ Trắng mát mắt của màu lá.
+ Bóng loáng vì quét sơn dầu.
– Chất liệu
+ Nón lá cọ, nón lá dừa.
+ Lá được ngâm, chuốt óng ả.
+ Tre, nứa làm khung nón, vành nón vừa dẻo lại vừa cứng cáp.
– Cấu tạo
+ Mặt ngoài của nón.
+ Mặt trong của nón.
+ Khung nón.
+ Vành nón.
+ Nan dựng khung nón.
– Các loại nón
+ Nón quai thao.
+ Nón bài thơ.
+ Nón lá già.
– Tác dụng
+ Che nắng, che mưa, che gió.
+ Giữ gìn, bảo vệ sức khoẻ.
+ Tôn thêm vẻ đẹp, sự duyên dáng, kín đáo cho con người.
+ Gắn bó với những người lao động.
– Cách bảo quản
+ Không kê ngồi, tránh đựng đồ nặng.
+ Không dùng thay quạt vì có thể làm nón biến dạng, méo mó.
+ Không tác động mạnh vì nón dễ rách, làm mất vẻ thanh mảnh của chiếc nón.
3. Lập dàn ý và nói – viết bài
– Dàn ý đủ ba phần
+ Mở bài
Giới thiệu đối tượng thuyết minh Chiếc nón lá Việt Nam.
+ Thân bài
(Các ý trong phần quan sát và tìm hiểu.)
+ Kết bài
Có thể dùng các ý trong phần nói về tác dụng của chiếc nón để kết thúc bài nói, bài viết.
– Dự kiến phương pháp thuyết minh sẽ sử dụng
+ Định nghĩa, giải thích.
+ So sánh.
+ Ví dụ, số liệu.
Mai Thu
