Luyện từ và câu: Từ ghép và từ láy

Hướng dẫn

I. NHẬN XÉT

– Các từ phức truyện cổ, ông cha, đời sau do các tiếng có nghĩa tạo thành (truyện + cổ; ông + cha).

– Từ phức thầm thì do các tiếng lặp lại âm đầu (th) tạo thành.

– Từ phức lặng im do hai tiếng có nghĩa (lặng + im) tạo thành.

– Ba từ phức (chầm chậm, cheo leo, se sẽ) do những tiếng có âm đầu, vần hoặc cả âm đầu lẫn vần lặp lại nhau tạo thành: Từ cheo leo, hai tiếng cheo và leo có vần eo lặp lại. Các từ chầm chậm, se sẽ lặp lại cả âm đầu và vần.

II. GHI NHỚ

Có 2 cách chính để tạo từ phức là:

– Ghép những tiếng có nghĩa lại với nhau. Đó là các từ ghép. M: tình thương, thương mến…

– Phối hợp những tiếng có âm đầu hay vần (hoặc cả âm đầu và vần) giống nhau. Đó là các từ láy. M: săn sóc, khéo léo…

III. LUYỆN TẬP

1. Xếp các từ phức thành hai loại: từ ghép và từ láy.

	Từ ghép	Từ láy
Câu a	nhân dân, ghi nhớ, công ơn, đền thờ, mùa xuân, bờ bãi, tưởng nhớ	nô nức
Câu b	dẻo dai, vững chắc, thanh cao, giản dị, chí khí	mộc mạc, nhũn nhặn, cứng cáp

2. Tìm các từ ghép, từ láy

	Từ ghép	Từ láy
a) Ngay	ngay thẳng, ngay thật, ngay lưng, ngay dơ	ngay ngắn
b) Thẳng	thẳng băng, thẳng cánh, thẳng cẳng, thẳng đuột, thẳng đứng, thẳng góc, thẳng tay, thẳng tắp, thẳng tuột, thẳng tính.	thẳng thắn, thẳng thám, thẳng thừng
c) Thật	chân thật, thành thật, thật lòng, thật lực, thật tâm, thật tình	thật thà

3. Đặt câu với một từ láy, từ ghép vừa tìm được.

+ Từ ghép:

– Ngay thẳng là một đức tính quý.

Xem thêm: Viết thư cho bạn để làm quen lớp 3

– Học sinh xếp hàng thẳng tắp.

– Hãy đối xử thật lòng với nhau.

+ Từ láy.

– Tính hắn thật thà như đếm.

– Bạn hãy thẳng thắn góp ý cho tôi.

– Tôi đã thẳng thừng bác bỏ ý kiến của hắn.

Minh Nguyệt

Soạn Tiếng Việt lớp 4 tập 1

Luyện từ và câu: Từ ghép và từ láy